13 апрелалда райадминистрациялда тlобитlана налогал ракlариялъул бицараб данделъи. Гьелда гlахьаллъи гьабуна районалъул нухмалъиялъ, росабазул бегавулзабаз, налогазулал, ихтиярал цlунулелгун къуваталъулал идарабазул вакилзабаз ва цогидазги. Данделъиялда аслияб къагlидаялъ гьоркьор лъун рукlана республикаялъул бюджеталъул тlаде бачlунеб бутlа цlикlкlинабиялъул суалал.
Данделъи рагьана районалъул бетlер Нурмухlамад Задиевас. “Бегавулзаби гlахьаллъарал щибаб данделъиялда бицуна налогал ракlаризе ккеялъул. Амма бициналъул щиб, гьелъул хlасилго кколеб гьечlелъул. Араб соналъги налогазул план тlубазабун бажаричlо. Нилъеца цоцазде рехун тун букlуна налогал ракlариялъул иш. Хадур лъугьун, хlал гьабун ракlаризе кколел жал рукlинчlо гьел. Налоговияб кодексалда рекъон киналго гражданазда тlадаб буго налогал кьезе. Амма нилъер гlадамазул эдинаб бичlчlи гьечlелъул, гьезда хадурги лъугьун, рахъунлъиялда ракlаризе кколел руго налогал. Гьабсагlаталда гьеб иш бараб буго бегавулзабазда. Гьезухъа бажарулеб гьечlо гlадамазухъа налогал ракlарун, гьезда кlолеб гьечlо жидерго росуцоязда щай налогал кьезе кколел ва гьел кире унелали бичlчlизабизе. Рищиязда цере рокъо-рокъоре ун гьаркьал ракlарула гурищ нужеца? Гьеле гьединго щибаб мина рикlкlун хьвадун ракlаре налогалги. Транспорталъулаб налог кьеялда хурхунги расги лъикlаб хlал гьечlо. Исана 1 апрелалде районалда хадуб буго 80,1 млн гъурущ транспорталъулаб налогалъул. Киназего бокьула гурищ лъикlал нухаздасан хьвадизе? Гьезда лъазе ккола нухал къачlай транспорталъулаб налог кьеялда бараб букlин. Гьеб буго нилъехъе тlад буссун бачlунеб гlарац. Гьединан исана нилъеца кьурал налогазул тlад буссун бачlун буго 14 млн гъурущ, гьеб гlарцуде Хунзахъа Байикье унеб нухде хъил тlезе буго. Гьединабго гlарцуде хъил тlун букlана араб соналъ Гьацlалухъе унеб нухдеги. Гьел киналго суалал жидерго жамагlатазда ричlчlизаризе ккола бегавулзабаз, щайгурелъул, нуж руго тlалъиялъул бищунго халкъалде гlагардегlан ругел вакилзаби”, - ян абуна гьес. Гьабсагlаталда районалда киналго тайпабазул налогал ракlариялда хурхун бугеб ахlвал-хlалалъул бицана федералияб налоговияб хъулухъалъул регионазда гьоркьосеб № 10 инспекциялъул (МРИ ФНС) начальник Раджаб Гlусмановас. Гьесул рагlабазда рекъон, пенягун цадахъ гьабсагlаталда районалда физлицабазда хадуб бугеб налогалъул къадар бахунеб буго 2,8 млн гъурщиде, мал-мулкалъул налог - 510 000 гъурущ. Бищун цlикlкlун ракьул налог буго Хунзахъ, Бакьагьечlи ва Лъагlилухъ советазда хадуб. Судалъул приставазул Хунзахъ, Шамил ва Лъаратlа районазул отделалъул начальник Сагlаду Рахlматулаевас бицана гьабсагlаталда районалда налъулаздаса гlаммаб къагlидаялъ 31 млн гъурщил къадаралда транспорталъулаб налог бахъиялда хурхун хlалтlаби гьарулел ругилан. Гьедин зама-заманалдасан полициялъул хlалтlухъабигун цадахъ тlоритlулел руго рейдалги. Гьединго данделъиялда хасаб кlвар кьун букlана предпринимателазухъа налогал ракlариялдеги. “Районалда бугеб 172 даран-базаралъул точкаялъул 46 росун гьечlо налоговияб учеталде. Учеталда ругезги букlине кколеб къадаралда кьолел гьечlо налогал. Гьединабго ахlвал-хlал буго туризмалъул бутlаялдаги. Нижеца бажарарал шартlал гlуцlулел руго районалда туризм цебетlеялъе, гьелдалъун гlадамаз бетlербахъи гьабизе букlине. Къачlалел руго нухал, рачунел руго лъинал, гьарулел руго хlухьбахъиялъулал зонаби ва цогидабги хlажатаб инфраструктура. Амма районалда бугеб 18 «Гьалбадерил рукъалъул» 6 гурони лъун гьечlо налоговияб учеталда”, - ян тlадеги жубана Нурмухlамад Махсутlхlажиевичас. Данделъиялда кlалъазе вахъарав районалъул рагъулав комиссар Шамил Мухlамадовас бицана ихдалил призывалде гlолохъаби ахlизе байбихьун бугилан. Амма районалда армиялде ритlулеб ригьалъул 1900гlан чиясул гlемерисел комиссиялде рачlунел гьечlила. Рачlунелги ругила, аслияб къагlидаялъ, хъизан гьабурал яги унта-щокълъарал. Гlемерисел рачlунел гьечlила Украинаялде ритlилин хlинкъун. Амма гьенире гlицlго контракталда рекъон хъулухъ гьабулел ругел гурони ритlуларин абун ракlчlезабуна военкомас. Ахиралда бегавулзабаз кьуна жидерго суалалги.
И. МУХIАМАДОВ.
|