Гьава-бакъалъул рахъалъ кьерхараб бач1аниги рохалилаб ах1вал-х1алалда ана к1иабилеб сентябрь Хунзахъ т1алъиялда. Цо рохел – гьеб киназего г1аммаб лъайкьеялъул байрам, т1оцебесеб ц1умур кьабг1иялъул къо к1иабилебин абуни, цо-цо школазде щун,  районалъул активгун дандч1ван, Ц1ада Хъах1ал къункърабазе балеб мемориалияб комплексалда унел х1алт1абазул халгьабун, республикаялъул бет1ер Рамазан Г1абдулат1иповас жиндирго х1алт1ул къо Хунзахъ районалда т1обит1и. Районалъул г1орхъода, гьоц1дерил Бух1нат1а майданалда дандч1вай гьабураб президентасул къокъа Буц1рабе къокъана. Гьениб буц1улдерил школлъимал, умумул, т1олабго жамаг1ат балагьун рук1ана республикаялъул нухмалъулев т1оцебесеб ц1умур кьабг1иялъул тадбиралда г1ахьаллъиялъухъ. Цебе бук1араб басралъун ва къварилъун бук1инги  х1исабалде босун  2009 соналъ республикаялъул инвестиционнияб программаялде гъорлъе бачана ва исана  ц1ияб ц1алул соналде буц1улдерие 140 ц1алдохъанасе бак1 бугеб ц1ияб школа х1алт1изе кьуна Рамазан Х1ажимурадовичас баг1араб лентаги къот1ун.

- Бищунго аслияб – нилъер руго ц1алдохъаби, руго учительзабиги. Ц1ияб школа бук1ин г1оларо, лъималазе лъай кьезе ккола араб г1асруялъул анц1ила  анкьабилел соназ г1адаб гуреб, лъайкьеялъул ц1иял технологиялги х1алт1изарун, ц1ияб-лъик1алдаса пайдаги босун. Нилъее бокьун буго г1ун бач1унеб г1ел лъай бугеб бук1ине. Дагъистан кидагоги бук1ана лъай бугел г1адамаздалъун, г1алимзабаздалъун машгьураб. Жакъайин абуни, гьанжесел т1алабазда рекъон х1алт1и бачине лъалел г1адамал дагьлъун руго. Ц1али лъик1аблъун рик1к1унаро гьелъул х1асил, ай  рахъи буголъи гьеч1они. Баркула учительзабазда, ц1алдохъабазда, умумузда лъаялъул байрам, г1емерлъаги нужер рохалилал къоял,- ян  абуна Г1абдулат1иповас школа рагьиялъул тадбиралъул  г1ахьалчаг1азда цебе гьабураб жиндирго к1алъаялда.

Гьенибго республикаялъул нухмалъулес школалъе сайгъат гьабуна интерактивияб класс ва спортзалалъе т1аг1ел-алаталъул комплект. Гьелдаса хадуб президентги цадахъ рач1арал гьалбалги щвана ц1иял классазде, библиотекаялде, столоваялде балагьана ц1ияб ц1алул соналде гьениб гьабураб  х1адурлъиялъухъ, гьаруна малъа-хъваял.

Республикаялъул нухмалъулесул сапаралъул к1иабилеб бут1а- районалъул активгун дандч1вай т1обит1ана райадминистрациялъул данделъабазул залалда.

Москваялдаса вит1арав ц1ияв нухмалъулесул командаялда х1ажат руго Дагъистан цебет1езабиялъе х1адурараб 10 проект г1умруялде бахъинабизе к1олел жакъасел т1алабазде данде кколедухъ х1алт1и цебе бачунел, нухмалъиялъул ц1иял технологиязда рекъон  х1алт1улел г1адамал,- ян байбихьана Рамазан Х1ажимурадовичас данделъиялда гьабураб жиндирго к1алъай. – Дагъистаналъул цебет1ей жеги феодализмаялдаго буго,  гьелъ нилъеда к1олеб гьеч1о налогал рак1аризеги, т1оцебесеб бак1алда руго теневая экономикаялъул  рахъалъги,- ян абуна Г1абдулат1иповас.

Гьес ч1ванкъот1арал мисалазда бихьизабуна республикаялъул цо-цо  шагьаразда  промышленносталда х1алт1улел г1адамазул къадар к1иго процент гурони гьеч1олъи. К1удияб, цебет1ураб Хунзахъ районалъе х1ажалъулеб бугила 500 миллион, жидецаго гьабураб продукцияйин абуни 70  миллион гъурущалде гурони  бахунеб гьеч1ила, лъица кваназаризейила ч1ун рук1инел, нилъедаго х1алт1унги бажарулеб бук1аго. Валовыяб  продукталдаса бак1арулеб налог гьоркьохъеб х1исабалда Шималияб Кавказалда (Северный) бугелде – 10-13 проценталде бахинабизе къеркьезе кколилан лъазабуна республикаялъул  нухмалъулес.

Гьединго борхана г1олохъанал кадрабазул суалги. – Рищияздаса хадуб ц1ияб х1укумат г1уц1изе ккола. Щив гьениве вачинев, 10-15 соналъ гьенирго х1алт1аралищ? Бат1иял дида ратулел гьеч1о. Ц1али лъуг1ун хадуб лъик1аб махщел щварал г1олохъаби республика тун къват1ире унел руго х1алт1и балагьун, гьезул гьаниб к1удияб т1алабги гьабулеб батич1о дида, щай гурелъул, лъик1аб хъулухъалъухъ лъик1аб багьаги ах1улеб бук1ун. Маг1арухъ цо-цо  больницаялда регаразул гьабураб т1алаб-агъазалъухъгицин г1арац босулеб батана, бук1ине бегьулеб жойищ гьеб? ЕГЭялъухъ г1арац босулелги школазде аск1оре къазе тезе бегьуларо. Цебе анц1гоги анц1ила щугоги соназ жидерго маг1ишат г1уц1ун т1адаб ишалде рег1ич1ел районазул нухмалъулездаса  гьанже т1алаб гьабизе буго жинде божилъи гьабун балагьун ч1араб халкъалъе, район цебет1еялъе  гьабураб х1алт1ул х1асил. Х1алт1ун  бажаруларел жавабиял хъулухъаздаса эркен гьаризе руго.

Араб соналъги исана т1оцебесеб бащдаб лъаг1алидаги районалъул социалиябгун культурияб ва экономикияб бут1абазда бугеб ах1вал-х1алалъул бицун к1алъана райадминистрациялъул бет1ерасул ишал т1уралев Саг1ид Юсупов. Гьединабго маг1наялъул к1алъай бук1ана республикаялъул экономикаялъул министр Р. Юсуфов. Гьес бихьизабуна 2012 соналъ налогалъул ва  налогалъул гурел доходазул 71,2 миллион гъурущ  районалъул бюджеталде бач1ун бук1ин. Гьеб кколеб буго бихьизабураб къадаралъул 99 процент. Исана бащдаб лъаг1алидаги налогазул доходалъул къадар 44,5 миллион гъурущалде бахуна, план т1убан буго 128 проценталъ. Гьебго заманалда цо-цо налогал рак1ари  - единий налог на вмененный доход 37, налог на имущество  физических лиц 41, земельный налог  18 ва сельхоз  налог 54 проценталъ гурого т1уран  гьеч1илан бицана министрас.

Районалъул лъайкьеялда, сахлъи ц1униялда, росдал маг1ишаталда ругел г1олел-г1оларел рахъазул бицана Бакьагьеч1и гьоркьохъеб  школалъул директор Т1инч1ав  Мух1амадовас, райбольницаялъул бет1ерав тохтур Мух1амад Мусаевас, Гьоц1алъа предприниматель Ах1мад Ибрагьимовас.

Хадусеб иргаялда Рамазан Г1абдулат1иповги  гьесда цадахъ рач1аралги щвана Ц1ада  Расул Х1амзатовасул «Хъах1ал къункърабазе» балеб мемориалияб комплексалде, Ц1адаса Х1амзатил музеялде, Х1амзатил ва Расулил  памятниказда цебе лъуна т1угьдул. Гьелдаса  хадуб  президентасул къокъа т1адбусун ана тахшагьаралде.