2020 соналъул декабралдаса нахъе Гьацlалухъ росдал советалъе нухмалъи гьабулеб буго гlолохъанав бегавул Гlабдурахlман Гlумаровас. Гьеб заманалда жаниб гьабун бажарараб хlалтlулги, церечlарал масъалабазулги, дандчlвалел ругел захlмалъабазулги нижее бицана гlолохъанав нухмалъулес.

- Гlабдурахlман Пахрудинович, кинал хlалтlаби гьарун бажарарал бегавуллъун ккаралдаса нахъе?

- Дун гьаб хъулухъалде вачlиндал, гlазу-цlад байдал хlарщун цlун, бакъ бухlидал хlурул цlун, цlакъ санагlалъи бахъараб хlалалда букlана росулъе жанире сверулеб нух. Программаялда рекъон, 1,8 км манзилалда гьеб нухде тlуна хъил. Хисана цо трансформатор. Cчетчикги лъун, ток дагьаб бухlулездалъун хисана росулъ киса-кирго къватlахъ чирахъал. Жеги тlадеги къватlахъ чирахъал лъезе росун хlадурун руго токалъул хlубалги. Хасало щибаб къойил гlадин магlарде рахине кколел рукlун,  1,2 километралъул манзилалда росулъе бачана цlияб лъел мухъ. 1,7 километрадул манзилалда къачlана росдал боцlи мегlер-гlалахалде унеб нух. 400 метрадул манзилалда къачlана магъилъе унеб нух. 300 метрадул манзилала къачlана карьералде унеб нухги. Щибаб санайил 50-60 машина чабхилги бан ритlа-ришизарула росулъ жанир нугел нухалги. Росулъе бачун борчlана тlабигlияб газ. Гьабсагlаталда бан рагlалде щун бахъун буго росулъ кверкьаби лъолеб бакl, гьениб аскlобго буго лъималазул спортивияб площадкаги.   Гьединго хlадурун бахъана нижер генералияб план. Гьабсагlаталда гьелъул гlурхъабиги чlезарун, участоказде бикьа-къотlулеб буго (разбивка). Гьеб хlалтlи лъугlарабго дихъе гlарзаби рачlанщиназе кьезе руго ракьул участокалги. Нижер буго гlезегlан цебе тlураб СПКги. Гьез санайил цо-цо миллион гъурущ кьола росдал хlажалъабазе.

- Кинал захlмалъабигун дандчlвалев хlалтlулъ?

- Жакъа бачlун буго гlарац гьечlони, гlадан-чи бадиве валагьулареб заман. Гьединлъидал аслияб захlмалъи букlуна мукъсанабго бюджет букlиналъ. Материал босизе кканиги, хlалтlухъабазе кьезе кканиги гlарац хlажалъулеб буго. Узухъда, гьеб цlикlкlун букlарабани, хlалтlиги цlикlкlун лъугьинаан. Мисалалъе, исана нижер бюджет буго гlицlго 2, 175 млн гъурущ. Нужецаго хlисаб гьабеха, гьаб заманалда 180 гlан цlараки бугеб ва 576 чияс гlумру гьабун бугеб советалда щиб хlалтlи гьабун бажарулебали. Амма, рецц Аллагьасе, нижер руго гlагараб росу-ракьалъе бажарараб кумек ва садакъа гьабулел сахаватчагlиги. Амма кигlан лъикlаб хурибги гlучl камулареб гlадин, цо-цо камуларо хlалтlуе квалквал гьабулел чагlиги.  

Цоги захlмалъи букlуна цониги хlалтlи гьабизе хlалтlухъаби щунгутlиялъ. Жакъа, гlодоре къулун, дагьабниги къо бихьулеб хlалтlи гьабизе бокьулеб гьечlо лъиего. Щибаб моцlрое рачlунел лъималазул гlарцалги росун, киналго ругьунлъун руго рахlатаб гlумруялде. Мисалалъе, 80 000 гъурущ кьолеб бугониги, исана росдал рохьдоде вахъине вехь щвечlо. Боцlул бетlергьабаз жидецаго ирга гьабизе ккана. Бичlчlула боцlуе вехьлъи гьабиги бигьаяб хlалтlи гуреблъи, амма гьелъухъ мухьги квешаб гьечlелъулха. Магlарул росулъ дагьаб гlарац гурелъулха моцlрое 80 000 гъурущ.  Гъоркьисала росулъ хlалтlи гьабулелъул, къоялъе 2500-3000 гъурущ кьолеб букlаниги, къадахъанасда хадучилъи гьабизе чи щоларого бана гlемераб заман. Узухъда, бичlчlула гьал дица рехсарал хlалтlаби бигьаяздасан гуреллъи. Амма росулъ гьабизе хlалтlи гьечlилан абизе кинго бегьиларо. Хlалтlи буго, амма бугеб хlалтlуда лъилниги ракl рекъолеб гьечlо. 

- Кинал ругел гlагараб заманалда гьаризе ракlалда ругел церечlарал ишал?

- Росдал цо авалалда буго токалъул гlунгутlи. Гьенибги токалъул цlияб мухъ бачинелъун росун руго кваралги хlубалги. Кватlичlого байбихьизе буго гьеб хlалтlи. Цоги ракlалда буго росулъе бачlунеб лъим цlияб мохъде рехизеги. Росдал дибирасе рукъ гьабизеян босун букlараб материал, цо-цояз гьоркьореги лъугьун, квалквал гьабун, лъабго босун гlодоб лъун хутlун букlана. Гьанже гlагараб заманалда ракlалда буго гьеб хlалтlуде байбихьизеги. Хlадурун руго росулъ жаниб киналго лъел мухъал хисиялъе ва канализация гьабиялъе документалги. Гьеб хlалтlи араб соналъго байбихьизе кколаан, амма, 2027 соналде рехана. Амма нижеца гlемер хъвадарун, цо соналъ цебе бачине кlвана. Гьедин, хьул буго 2026 соналъниги гьеб кlвар бьугеб хlалтlи гьабун лъугьинилан. Гьединго росдал клуб къачlазе ва футболалъул майдан базеян хlадурун, жанире кьун рукlарал документал нахъчlван рачlана. Ракlалда буго цоги нухалъ хlал бихьизе.

 - Сунде руссун рукlунел росдал гlолохъаби? 

- Росулъ гlолохъаби цlакъ дагьал гурони гьечlо, щайгурелъул, гьаниб гьезие гьабизе жо гьечlолъиялъ. Цlалун рахъиндал, гlемерисел шагьараздаго чlола хlалтlи-пишаялда. Руго цо-цо къуваталъулал идарабазда хlалтlулел гlолилалги. Жакъа магlарухъ росдал магlишат гьабиялъул бицинегlан хайир букlунаро. Нижер росдал рохьдолъ буго гlицlго 120 хlайван. Хурзалги гlадамаз щолеб хайиралъе гlоло гурел, гlицlго гьел тlубанго гlуруялде сверун, хвечlого рукlинелъун хlалтlизарула. Щайгурелъул, бегун, бекьун ва бецун гlарацги кьезе ккани, гьелъул тlаде ккечlого хутlи гурони, хайир букlунеб гьечlо.

- Ахиралдаги щиб дуца абилеб росдал жамагlаталдехун?

- Дица жамагlаталда гьарилаан росулъ гьабулел хlалтlулъ жеги дагьабги цlикlкlараб цолъи бихьизабеян. Гьединго кlудияб баркала кьезе бокьун буго нижер СПКялъе, цlар-цlар ккун рехсечlониги, росдае кlвараб кумек гьабулел сахаватчагlазеги. Хадубккунги рсоу-ракь цебетlеялъе бажарараб кумек гьабизе гьезие щулияб сахлъиги ресги бажариги кьеги.

И. Мухlамадов.