Унго-унгояв педагог лъимадул божарав гьудул.
Гьале т1аде щвана ц1ияб ц1алул сон. Учителасул х1алт1уда гъорлъ г1емер дандч1вала бат1и-бат1иял лъималазул г1амал-хасиятал. Рук1уна лъимал рецц рекъолелги г1адлу гьабизе кколелги хехго жо босулелги заг1ипалги рокъосан эбел-инсул тарбия щваралги щвеч1елги. Бищун цебе учителасе лъимал рокьизе ккола ва гьезда гъорлъ восун вук1ине ккола. Бегьуларо лъимал рат1а гьаризе, гьеб жо рек1еда бала лъимералда. Дарсил заманалда ц1алдохъанас лъик1аб жаваб кьураб мехалъ гьесул рак1 батизабизе ккола, гьев хадувги жеги лъик1 х1адуризе лъугьуна. Бокьараб дарсил заманалда учителас дарс бачине ккола ц1алдохъабазе бокьулеб х1алалъ ва гьел г1енеккиледухъ, гьоркьо-гьоркьо махсаро хоч1-гьабун, г1умруялда жаниб ккараб интересаб лъугьа-бахъиналъул бицун ва хасго физкультураялъул минуткаялде к1вар кьезе ккола, 4-5 мин зарядка гьабизе ккола, лъималазул жигар бач1ине.
Переменаялъул заманаялъ учитель вук1ине ккола лъималгун цадахъ, къват1ив х1азе ккола бат1и-бат1иял расандаби, х1аял, ц1алдохъабазул гъира бач1уна, переменаялъул заманаялъ классалъул гордал рагьизе ккола ц1ияб гьава бач1ине. Лъимер дарсидаса къват1иве гъезе бегьуларо лъимералъе щибниги жо кканани, гьев учителас жаваб кьезе ккола. К1удияб бак1 ккола класс тун къват1ибехун гьабулеб х1алт1иялъ. Гьаризе ккола т1абиг1ат лъаялда хурхун походал, экскурсиял «Золотая осень», «Навстречу Зиме», «Весна», «Лето». Тетрадазда хъвазе ккола бихьараб-тараб. Классазда гьоркьор т1орит1изе ккола бат1и-бат1иял конкурсал, спорталъул къецал. Дица кидаго лъималазда абула: «Дица г1адин гьабе, дида цадахъ гьабе, дидаса лъик1 гьабе!» -ян.
Учитель вук1ине ккола ц1алдохъабазеги ва гьезул эбел-инсуе мисаллъун. Учителас цох1о т1ехьалдасан босараб материал малъун г1оларо, гьелда хурхараб ц1ияб-тараб балагьизе ккола. Г1ун бач1унеб г1ел куцаялда хасго к1удияб бак1 ккола байбихьул классазда лъимал ц1ализариялде. Гьенисан лъола кьуч1, аби буго кьуч1 щулияб бугони, къед биххуларин. Нилъеца ц1алдохъанасулъ ралагьизе ккола къват1ир загьирлъич1ел лъик1ал рахъал. Жакъа къоялда ц1алдохъабазе рес щун буго ц1и-ц1иял къаг1идабаздаса пайда босизе. Руго компьютералги, интернеталги, телефоналги. Ц1алдолев ва гьелде гъира бугев чиясе бокьараб суал, материал, тема балагьизе рес буго. Лъик1аб, гъваридаб лъай щварав ц1алдохъанасе бигьаяб бук1уна экзамен-зачетал кьезеги, ц1алун вахъун хадув х1алт1уда нахъаги. Гьединго ц1алдохъаби зах1маталде ругьун гьаризе ккола, зах1маталъ гурищ инсан гьавулев. Рук1а зах1мат бокьулеллъун. Учителасул лъик1аб хурхен бук1ине ккола эбел-инсулгун, нагагь ц1алдохъанас гьалмагъир гьабунани, гьев бат1аго вачун, гьесие замечание гьабизе ккола, ва эбел-инсуда лъазабизе ккола. Ниж школалда ц1алулеб заманаялъ учительзаби кл. руководителал рокъоре рач1унаан хал-шал гьабулаан расписаниялъул, режималъул жив ц1алдолеб бак1алъул тетрадь, т1ехьалъул ва улбулги рач1унаан дарсазде гьелъул к1удияб хайир-мунпаг1ат бук1ана. Дневник ккола учителасдаги эбел-инсудаги гьоркьоб бугеб кьо, хал гьабизе ккола рокъобе кьураб х1алт1и, дарс хъван бугищали. Эбел-инсуца лъимералъул ц1алиялда хадуб хъаравуллъи кквезе ккола ва ц1алдезе гьавизе ккола, ц1акъго лъик1аб бук1уна лъай кьеялъулги ва физическиябги х1алт1и цадахъ гьабунани, лъимер свакаларо. Лъимал рук1уна бат1и-бат1иял: цоясул техникаялде, рукъалъул х1айваназде, т1абиг1аталде, спорталде, музыкаялъул, суратал рахъиялде, тарих лъазабиялде, космосалде, медицинаялде, военное делоялде гьет1и бугел рук1уна ва гьел гьеб линиялде ине учителасда бараб г1емер буго. Лъимер школалде иналде эбел-инсуца хал гьабизе ккола портфелалда жаниб къвариг1унебщинаб жо лъун бугищали. Учитель живго жиндаго т1ад х1алт1изе, ц1алдезе ккола, жинца кьолеб предмет лъалевлъун вук1ине ккола. Ц1алдохъабаз суал кьураб мехалъ жаваб кьезе к1олеб х1ал бук1ине ккола. Учителасул бук1ине ккола г1ат1идаб кругозор лъазе ккола бат1иял предметалги. Лъималазе бицун гьабун гьабиялдаса, бихьизабун бокьула. Учителасул х1алт1и зах1матаб буго гьелдаго цадахъ гьеб буго къадруяб, г1адамаз баркала кьолеб иш.
Гьарула киналго районалъул учительзабазе, педагогазе х1алт1улъ бергьенлъаби сахлъиялда тайги хъизан рукъалдаса рохун тайги гьабулеб данде билъайги. Хунзахъ район цебесеб кьералде бачине гъираялда жан-жигаралда х1алт1изе тавпикъ кьейги.
Г1амирханов Расул, Дагъистаналъул мустах1икъав учитель, Россиялъул лъайкьеялъул отличник.
|