Х1аким хъулухъалде вач1араб мехалда, гьесде г1адамазул бук1уна к1удияб хьул, гьесг1аги х1алт1и гьабилеб батилин, халкъалъул мурадал т1уразарилел ратилин божилъи. Амма, пашманлъизе ккараб х1ужа, ахираб 25-30 соналда гьединав х1аким ц1акъ къанаг1атаб ишлъун рик1к1ине бегьула. Г1адамал ругьунлъун руго х1акимзаби жалго жидедаго, халкъ жибго жиндаго ч1ун, х1акимзабазде божилъиялдаса хьул къот1ун.

Амма, гьедин бугониги, камулел гьеч1о ях1-намус бугел, халкъалъеги г1агараб ракьалъеги рак1бац1ц1адго хъулухъ гьабизе х1адурал.

Ц1акъго дагьабго гурони заман инч1о ГКУ  «Дагъавтодоралъул» нухмалъулесул ишал т1уралевлъун Хучбаров Загьид Х1ажиевич т1амуралдаса, амма гьесий заман къвариг1инч1о живго ишалъулав чи вук1ин вихьизавизе.

Хучбаров Загьид ккола нухазулги кьоязулги чи. Абула нухал кколила улкаялъул бидулрихьалилан. Нухал къадарал ругони пачалихъалъул г1умруги, экономикаги цебет1езе кинабг1аги рес гьеч1о, нухал къвариг1уна кинавг1аги чиясе. Гьединлъидал батила нилъер умумуз абулеб батараб «Мажгит къварилъаниги, нухал г1ат1ид гьареян».

Гьединаб щивав чиясе х1ажатабги, кири к1удиябги пиша жиндир бук1иналъги батила Хучбаров Загьидица жиндирго махшалидаса камилго ва рак1бац1ц1адго, ва г1ицго обществоялъе рит1ухъаб куцалда пайда босулебги.

Хучбаров Загьид гьединав вук1индалин нилъер президент Г1абдулат1ипов Рамазаница «Мун Дагъистаналъе х1ажат вугиланги» абун, жиндаго цадахъ вачарав. Лъик1аб махщелги гьунарги бугев г1уц1арухъан х1исабалда Хучбаров Загьид лъик1 лъала Дагъистан бахун къват1ивехунги. Дагъистаниязе ва хасго мах1ачхъалаялъулазе гьев машгьурлъана шагьаралъул Х1амзатил Расулил проспекталдаса Редукторазул поселокаялде унеб (махул нухда т1асан бугеб) гьайбатаб кьо гьес баралдаса.

Абизе бегьула гьеб бай шагьаралъул администрациялъул иш бук1анилан, амма кьо баялъул къаг1ида, гьелъул конструкция, гьелъул щулалъи, гьелда т1ад бугеб харжалъе экономия гьаби, гьеб къокъидго лъуг1изаби, ва ахиралдаги, гьеб кьо шагьаралъул ч1ух1илъун лъугьинаби-гьеб кинабго бук1ана гьеб баялъе нухмалъи гьабурав, гьелъие проект х1адур гьабурав Хучбаров Загьидил махщел-гьунаралда, жиндирго ишалъе гьес рак1 кьеялда бараб.

Гьелдаса хадуб гьес гьединабго кьо бана Азербайджаналъулгун г1орхъода Юждагъалдаги. Абизе бегьула Дагъистаналда ругел г1емерисел кьоязул автор гьев вугилан. Амма дие бицине бокьун буго Хучбаров Загьидил цогиял ц1иял ишазул, чорхол бидурихьаллъун  кколел республикаялъул нухал жакъасеб къоялъул ва жеги бач1унеб заманалъулги т1алабазда рекъон кколедухъ къач1азе ц1игьаризе гьесул мурадалъул ва гьеб мурадалда гьаризе ругел тадбиразул бицине.

Гьел тадбиразул т1оцересел ккола Дагъистаналда г1агараб заманалда разе ругел бетонги асфальтги гьабулел заводал – лъабго завод. Гьезул т1оцебесеб балеб буго Шамил районадалги Хунзахъ районалдеги нухал рикьулеб бак1алда, Заг1иб росдада аск1об.

Гьеб заводалда х1алт1изе руго  40 г1анасев чи ва сордо-къоялда жаниб х1адур гьабизе буго 1536 тонна асфальталъул. Гьанже заманалъул ц1акъго т1адег1анаб ва бат1ияб техника х1алт1изабулеб бук1иналъ рес кьезе буго гьанжелъизег1ан гьабулеб бук1аралдаса т1убанго бат1ияб асфальт. Хасал минералал гьоркьоре жураялдалъун гьеб лъугьуна, сверухълъи, гьава чорок гьабулареб гуребги, т1убанго т1адег1анаб качествоялъулаблъунги, г1емерал соназ лъехолареб – холареблъунги. Цересел заводазда данде гьеб заводалъул цоги т1ок1лъилъун ккола гьеб газалдалъунги лъамияб ц1атариялдалъунги х1алт1изабизе бегьиги.

Гьединго гьениб бук1ине буго асфальталда гьоркьобе т1олеб хъил заводалдаса бач1арабго г1адин ц1иго ц1унулеб бак1ги. Гьедин гьеб ц1униялъги рес кьезе буго асфальт т1адег1анаб качествоялъулаблъун бук1ине ва заводалъул х1алт1ул рахъи  ц1ик1к1инеги. Гьенибго-Заг1иб лъезе буго бетон гьабулеб заводги. Гьеб заводалъин абуни гьаризе руго, цоги бак1алдаса к1удияб харжги т1ад хвезабун, раччизе кколел нухазе, кьоязе чара гьеч1ого х1ажалъулел цементалъул ч1ах1иял къаналги, конструкциябиги, горалги, цогидабги. Гьединго гьенибго бук1ине буго техникаялъул ва къуватаб – бечедаб базаги.

Заг1иб заводалъ жиндирго «къайиялдалъун» хьезаризе руго Шамил, Хунзахъ, Лъарат1а, Ц1унт1а-Бежт1а районал. Амма аслияб мурадлъун заводалъул ккола Маг1арулазул-Кахетиялъул (Ц1унт1асан Гуржиялъе) унеб нух гьаби.

Г1умруялъго анищлъун бук1араб гьеб нухлуца г1агараб Бакъбаккуде Г1арабиязул улкабазде маг1арулазул сапар 1000 километралъ къокъ гьабизе буго.

Ахиралдаги, гьениб х1алт1ухъабазе (гьел гъираялда х1алт1и мурадалда, гьезул зах1мат рахъи-х1асил кьолеблъун лъугьин, х1алт1ухъабазул квен-т1ехалъул рахъ лъикаб бук1ин мурадалда) ч1езаризе руго лъик1ал ресал: теплица, ах-бахча, жанир ч1езе бак1 ва цогидабги.

Заг1иб заводалдаса хадуб, гьенибго г1адал асфальталъулгун бетоналъул заводал разе руго Лак ва Кули районазда.

Киналго заводал кидаго рук1ине руго видео халгьабиялда гъоркь ва бокьарав чиясе бокьараб мехалда рес бук1ине буго заводазда киг1ан асфальт яги бетон къват1ибе биччарабали ва жеги кинаб бокьаниги х1алт1ул къаг1ида лъазеги бихьизеги.

«Дагъистанавтодоралъул» планалда рекъон, 2016 соналъул ахиралде республикаялда базе буго 10 завод. Гьелъул маг1на ккола Дагъистаналда нухал т1убанго ц1игьариялде, къач1аялде х1ажалъи т1убан лъуг1изе бугин абураб. Гьел тадбираз гьединго рес кьезе буго республикаялъул киналго районазул центразде ва жеги цо-цо росабалъеги хъил т1урал нухал гьариялъул республикаялъулаб программа г1умруялде бахъинабизе.

ГКУ «Дагестанавтодоралъул» нухмалъулесул т1адал ишал т1уразарулев     З. Хучбаровасул ч1ах1иял къасдазул цояблъун кколеб нухал заманалъулал т1алабазда рекъон ц1игьариялъул тадбиразе квербакъи гьабуна гьеб ишалда гьоркьоре «Сумма» къокъа ва Кремчукалда бугеб нухазул машинаби гьарулеб завод г1ахьал гьаризе к1веялъ. 2013 соналъ сентябралъ гьабураб къот1и-къаялда рекъон «Сумма» къокъаялъул Дагъистаналда бугеб вакилъиялъул директорасул заместитель Г1амирханов Мух1амадица.

Бищунго к1вар бугеб ишлъун ккола нухал лъик1ал гьари. Нухал лъик1ал гьаризе ккани, асфальт бук1ине ккола лъик1аб, гьединго гьеб лъолеб техникаги бук1ине ккола лъик1аб. Гьеб кинабго бук1ине буго.

Гьабсаг1ат гьабулеб гьаб кинабго тадбиралъ х1исабалде босула анц1го соналда хадубги нухал гьариялъул качество бахине бугеб даража.

ГКУ «Дагъистанавтодоралъулги» «Сумма» къокъаялъулги цадахъаб гьеб тадбиралъул х1акъалъул З. Хучбаровас абуна: «Гьабураб къот1и-къай ккола Дагъистаналъул бет1ер Г1абдулат1ипов Рамазаница ургъараб «Ц1ияб индустриализация», «Ц1ебет1еялъул бак1ал», г1уц1и, г1адал» - ч1ах1иял лъик1ал проектал г1умруялде рахъинариялде буссараб нижер идараялъул программаялъул цо бут1а.

Лъик1ал нухаз рес кьезе буго регион социалиябгун экономикияб цебет1еялъе гуребги Дагъистаналъул гьумерлъун лъугьинеги. Амма лъик1аб асфальт гьабулеб ц1иял заводалги, гьанже заманалъул оборудованиеги, т1адег1анаб рахъи кьолеб техникаги гьеч1они, лъик1ал нухал гьаризе рес гьеч1о. Гьединлъидалин нижеца ралагьула гьелъие квербакъи гьабулел божи бугел, ишалъулал г1адамал».

Гьебго заманалда к1вар бугеблъун ккола Дагъистан Республикаялъул руководствоялъ хасго нилъер президент Г1абдулат1ипов Рамазаница к1удияб разилъигун къабул гьаби «Дагъистанавтодоралъул» гьеб тадбир ва гьеб г1умруялде бахъинабиялъе х1ажатаб кумек гьабулеб бук1ин.                                                                                             

Абубакар Раджабов.