Г1и-боц1ухъанлъиялда бищун х1алуцараб ихдал ва хасалихъе г1и гочинабулелъул бук1аниги, хут1араб мехалъ г1одоре риччан х1алхьиялда ч1езе рес бук1унаро гьелда ругезул. Г1ухьби муг1рузда г1и-боц1и хьихьун рук1уна. Щиб х1алт1и гьабулел ругел гьаб заманалда жаниб ветеринариял х1алт1ухъаби? Гьелъул дие баян гьабуна районалъул ветуправлениялъул нухмалъулев Г1амирханов Хъарачуца.
- Гьабсаг1аталда жаниб нижер аслияб х1алт1и буго г1и ч1ег1ер боц1ул инфекциялъулал рахунел унтабазде данде х1алт1аби гьари. Харил унти багъарич1ого бук1инелъун боц1и чурулеб буго. Нижеца гьаруна унтабаздаса ц1унизелъун уколалги.
Маг1арухъ к1иго бак1алда дагьаб цебег1ан лъугьун бук1ана харил унти. Макьасда бугеб боц1удаса гьеб унти нижеца т1аг1инабуна. Шотот1а росулъ 7 х1айван батана унтун, гьеб лъайдал нижеца гьезиеги гьаруна дараби. Харил унтуца унтараб х1айван к1ванаг1ан хехго лъани лъик1аб бук1уна, унтун хадуб к1иго къоялъ хут1ани, х1айваналъул чорхолъ нахъ руссинаризе к1оларел зах1матал хиса-басиял лъугьуна ва гьеб сах гьабизе к1оларо. Харил унтуца унтараб г1акдал рахь дагьлъула, ц1-кан бахуна,гьелъ квен тола бахчаризе лъугьуна. Араб соналъ гьеб унти багъарун бук1ана Гьац1алухъ, Харахьи, Г1орут1а ва Лъаг1илухъ росабазул боц1уда. Исана гьал къоязда нижер х1алт1ухъаби гьеб унти бугищали хал гьабизе ун рук1ана гьенире. Гьезул боц1уда исана унти батич1о.
Сентябралъул ахиралда байбихьула муг1руздаса г1и хасалил муч1дузде гочинабизе. Гочинабизе ккола 70-80 азарго бет1ер г1и-ц1ц1аназул. Гьелда хурхун, росдал маг1ишаталъул отделалъул нухмалъулев Г1алиев Мух1амадил бет1ерлъиялда гъоркь г1уц1ун буго хасаб комиссия. Гьабсаг1аталда жаниб г1и гочиналде рехъаби г1уц1улел, г1ухьби х1адурулел руго. Муг1руздаса хасалил муч1дузде г1и гочине буго лъабго маршруталда: т1оцебесеб – Хунзахъ – Унсоколо – Хъарани – Кизилюрт. Гьеб нухдасан инее буго бищун ц1ик1к1ун – 80 процент г1иял. К1иабилеб маршрут бук1ине буго Хунзахъ – Аргъвани – Дилим – Хасавюрт. Лъабабилеб маршрут ккола – Хунзахъ – Кизилюрт - Хасавюрт – Бабаюрт – Кочубей. Гьенибе хасел т1амизе уна хунздерил Хизроевалъул ц1аралда бугеб ва «Гьамишт1инский» СПКязул г1и.
Нижеца киналго маг1ишатазул нухмалъулезда лъазабун буго г1и бач1иналде заманалдаго, хасел т1амулеб х1алалъ, рук1ине кколедухъ бокьал къач1ан лъуг1изареян. 20 октябралдехун лъуг1изе ккола г1и гочиналъул кампания.
К1удияб зах1малъи буго г1олеб къадаралда г1ухьби гьеч1олъиялъул. Цебег1адинаб бажари-махщел бугел г1ухьби гьанже къанаг1ат руго. Г1адамазе бокьулеб гьеч1о вехьлъун ине. Гьеб гуребги, ц1акъго дагьлъун буго г1адамаз хьихьулеб боц1и. Дун х1алт1изе вач1араб мехалъ росулъ 600-дасаги ц1ик1к1ун х1айван гъолаан рохьдолъе. Лъабго дак1алде данде гьабулаан боц1и рохьдалъе гъезе. Гьанжейин абуни 200-г1ан х1айван буго рохьдолъ. Бугеб боц1иги чанги росабалъ рохьдолъе гъеч1ого къват1ахъ, магъилъ, хурзабахъ тун бук1уна.
Ахираб заманаялъ улкаялда эмбарго лъазабидал, ай къват1исел пачалихъаздаса нилъер улкаялде бичизе бач1унеб бук1араб росдал маг1ишаталъул продукция гьукъидал, рак1алде ккола нилъерго росдал маг1ишаталде ва гьелъул ниг1матал г1езариялде ц1ик1к1ун к1вар кьелилан.
П. Гунашева.
|