Дагьал церег1ан къоязда районалъул централияб библиотекаялъе
«Бищун лъик1аб культураялъул муниципалияб учреждение» абураб конкурсалда
бергьенлъиги босун щвана диплом. Нилъер библиотека рик1к1уна республикаялъул
бищунго лъик1азда гьоркьосан цояблъун. Жакъа нижеца гара-ч1вари гьабуна
библиотекаялъул директор Гьиматова Пат1имат Гьиматовнаялъулгун. Гьелдаги
нижедаги гьоркьоб ккана гьадинаб гара-ч1вари:
-Пат1имат, жакъасеб
хиса-басиязул заманалда бокьилаан лъазе кинаб ах1вал-х1алалда районалъул
росабазда гьоркьосеб централизованнияб библиотека бугебали. Бокьилаан гьелъул
тарихалъулги бицине.
-Т1оцебе Хунзахъ библиотека рагьана 1928 соналда ц1алдолезул
рукъ х1исабалда Г1арани живго бет1ергьанаб чиясул минаялъуб. Хадуб гьеб бахъана
Хунзахъе Халидов Мух1амадил минаялъубе. Гьениб рук1ана ц1акъго дагьал т1ахьал,
цо стол ва чанго бак1. Хадубги чанго нухалда библиотека бахъана цо чиясул
рокъоса цогиясул рокъобе. Библиотека гъорлъе унеб бук1ана халкъияб лъай кьеялъул
отделалъул номенклатураялде гьоркьобе.
1976 соналда гьабуна библиотекаялъул централизация ва гьелда
ц1ар лъуна централизованнияб библиотекаялъул системайилан. 2009 соналъ ц1ияб
уставалда рекъон ц1идасанги ц1арги хисун библиотека сверана Хунзахъ росабазда
гьоркьосеб централизованнияб библиотекаялде (ХМЦБ).
Х1исаб гьабураб мехалда жакъа библиотекаялъ бан буго 85 сон.
Гьелгощинал соназда г1емераб цебет1ей лъугьана библиотекаялъе.
Жакъасеб росабазда гьоркьосеб централизованнияб
библиотека-гьеб ккола мухь босич1ого т1олабго жамг1ияталъго пайда босулеб
т1ахьазул к1алг1а. Жакъа къоялда жаниб гьелда гьоркьобе уна централияб
библиотека, лъималазул библиотека ва 25 росабазул филиал. Гьениб цолъун руго
гьабулеб ишалде рокьи бугел, т1аде вач1арасул мурад т1убазе г1едерал
х1алт1ухъаби.
Централияб библиотека-гьеб ккола г1иц1го абонемент гуребги,
ц1алдолезул зал, комплектованиялъул отдел, т1ахьал ц1унулеб архив.
-Бокьилаан лъазе
т1ахьазул фонд ва ц1алдолезул къадар кинаб бугебали?
-Жакъа къоялда библиотекаялъул фондалда буго 215917 т1ехь. Гьеб
бечелъиялдасан пайда босулеб буго 22741 ц1алдолес, къват1ибе кьун буго 362259
т1ехь.
Библиотекаялда руго х1ажатаб информация босизе компьютерал,
интернет.
Буго бат1и-бат1иял тадбирал жинда жаниб т1орит1улеб, эркенаб
заман ц1алдолез пайда кьоледухъ ва гъираялда т1амулеб к1удияб ц1алдолезул
залги. Гьенир г1уц1ун рук1уна бат1и-бат1иял выставкаби, гьарула дандч1ваял,
байрамалъулал къоязда дандеруссинал, гургинал столал ва гьеб гуреб цогидабги.
-Лъазе бокьилаан
рагъулабгин патриотикияб тарбия кьеялъе нужеца гьабулеб х1алт1ул х1акъалъулъ.
-Библиотекаялъул х1алт1улъ цо хасаб бак1 ккола г1агараб
ракь, гьелъул тарих лъазабиялъул бут1аялъ. Гьеб мурадалда библиотекаялда
г1уц1ун руго г1емерал альбомал, папкаби, стендал, т1ахьазул выставкаби. Гьедин,
лъай-хъвай гьабизе бокьаразда гьенир ратула «Хунзахъ районалъул тарих»,
«К1удияб Ват1анияб рагъул соназда Хунзахъ», «Хунзахъ комсомолалъул бах1арчияб
цебесеб», «Гражданияб рагъул г1ахьалчаг1и», «Хунзахъ хъала сверун кквей»,
«Шамилил лъабго наиб», «Хунзахъ-нек1сияб Сариралъул тахшагьар», «Литературияб
Хунзахъ», «Гьаз раг1изабуна Дагъистан», «Рак1алде щвезарилин цо-цо ккун».
Библиотекаялда т1орит1ана тарихчаг1и-краеведалги г1ахьаллъун
жиндир заманалъул церет1урал г1адамаздасан цоявлъун кколев вук1арав, махщел
т1ок1ав хъвадарухъан, художник ва дипломат ц1ар раг1арав рагъулав цевехъан,
генерал Махсут1 Г1алихановасул г1умруялъул ва рагъулаб нухалъул х1акъалъулъ
бицунеб вечер, имам Шамилил наиб, Кавказалъул рагъалъул ц1ар арав бах1арчи
Х1ажимурадил х1акъалъулъ Л. Н. Толстояс ва Р. Н. Ивановас хъварал т1ахьаздасан
пресс-конференция.
Балагьаразул к1удияб гъира-шавкъалда ана «Шамилил лъабго
наиб» абураб историялъул вечер, «Нижер хъизаналъул наслуялъул сиях1»,
«Тухумалъул кьалбал» абураб нилъер ракьалъул г1олохъанал история лъалезул
конкурс, РДНТялда цадахъ т1обит1ана «Ах1улеб буго мун, хирияб т1алъи» абураб
музыкалияб, «Дие талих1 ккана гьанив гьави»- ян абураб литературиябгин музыкалияб
вечер.
-Бицинарищ нилъер
адабияталдагун маданияталда хурхун гьабулеб х1алт1улги?
-Библиотекаялда к1одо гьарула нилъер машгьурал поэтал,
шаг1ирзаби, гьезул асараздасан т1орит1ула литературиялгин музыкалиял
композициял, вечерал. Гьедин, районалда г1ат1идго т1обит1ана «Хунзахъ
т1алъиялъул гвангъараб ц1ва» абураб ц1аралда гъоркь маг1арулазул машгьурай
поэтесса Залму Батировалъул творческияб вечер. Ц1акъго балагьаразе бокьулеблъун
лъугьана Сивухъ росулъа поэт Къурбанг1али Патах1овасул «Насих1атазул къулг1а»
абураб т1ехьалъул презентация.
Ц1алдолезул к1удияб къокъаги г1ахьаллъун т1орит1ана «Ц1ада
росулъа г1асруялъул инсан», «Хунзахъ район куч1дузулъ», Мухтар Абакаровасул «Ц1адулал
жугьаби», «Маг1арул коч1ол балъголъи», Г1абасил Мах1амадил «Дун росулъа вас
вуго», Расул Х1амзатовасул «Т1адег1анаб ц1ва», «Хъах1лъараб бет1ералъул
Кавказалъул поэт», Г1абдухаликъ Х1ажиевасул «Х1урмат гьабула»,- ян абурал
литературиялгин музыкалиял композициял.
Библиотекаялда к1удияб к1вар кьола г1ун бач1унеб г1ел
умумузул бах1арчияб нухалда, Ват1аналъе рит1ухъал ирсилаллъун куцаялде. Гьедин,
К1удияб Ват1анияб рагъул г1ахьалчаг1азулгун, зах1маталъул церехъабазулгун
т1орит1арал дандч1ваяз кумек гьабула г1олохъанаб г1ел гьезул мисалалда
хьвадиялъе.
Ахираб заманалда г1олохъанаб г1елалда гьоркьоб г1ат1идго
т1ирит1ун унел руго наркотикал х1алт1изари, анаша бух1и г1адал г1ун бач1унеб
г1елалъул черхалъе заралиял пишаби. Г1олилазда гьезул бугеб заралалъул,
ахир-къадги гьез рачунеб пашманаб х1асилалъул бицунеб «Абе наркотиказда,
к1варич1о»!- ян абураб ах1иялда гъоркь чанго нухалда библиотекаялда т1орит1ана
г1олилазул къокъаби г1ахьаллъарал дандеруссинал.
Библиотекаялъул х1алт1ухъабазда к1оларо г1иц1го цо рахъалде
к1вар кьун ч1езе. Гьез г1емер т1орит1ула районалъул т1абиг1ат бокьулезул,
т1абиг1ат ц1унулезул обществалъул вакилзаби г1ахьаллъун дандеруссинал.
Ц1алдолезул к1удияб жигарчилъиялдалъун ана «Кьабе ц1урмал»! абураб ах1иялда
гъоркь т1обит1араб экологиялъул вечерги.
-Кинаб бут1а лъолеб
библиотекаялъ республиккаялда т1орит1улел тадбиразда?
-Хунзахъ централияб библиотека г1ахьаллъула бат1и-бат1иял
республикаялда ва районалда т1орит1улел конкурсазда. Гьедин, республикаялда
т1обит1улеб «Расул киналго заманазда» абураб дунялалдаго ц1ар раг1арав поэт
Расул Х1амзатовасул творчество жеги машгьур гьабиялъул мурадалда т1обит1араб
конкурсалда библиотекаялъе щвана грамота, «Хъизан щулиябг1ан-щулияб улка»
абураб хъизаналъул соналъе сайигъат гьабураб конкурсалда библиотекаялъ босана
диплом. Гьебго конкурсалда «Хъизан: сон, жакъа, метер» абураб номинациялда
бергьаралъухъ грамота бач1ана библиотекаялъул т1ахьал кьолеб отделалъул
заведующая Х1асанбегова Сидратие. Ц1алдолезухъе х1ажатал т1ахьал, журналал ва
цогидалги баянал алхинч1ого кьеялъе г1оло, ай гьезие мух1канаб хъулухъ
гьабиялъулъ лъураб к1удияб бут1аялъе г1оло т1ахьал кьолеб отделалъул заведующая
Х1асанбегова Сидратие ва методикияб отделалъул заведующая Ниматулаева Рах1матие
рач1ана х1урматалъул грамотаби.
К1удияб Ват1анияб рагъда бергьенлъи босаралдаса 65 сон т1убаялда
хурхун т1обит1араб «Салют, Победа!»- ян абураб республикаялъул конкурсалда
«Бет1ер къулилин дол к1удиял соназе» абураб номинациялда бергьун т1ахьал кьолеб
отделалъул заведующая Х1асанбегова Сидратие бач1ана грамота.
-Гьал киналго
тадбирал т1орит1изе библиотекаялъе финансал киса щолел?
-Гьел ва цогидалги тадбирал рук1ине кколеб къаг1идаялда
т1орит1изе финансал рук1арабани, нижеца дагьабги ц1ик1к1ун литература босун,
тадбирал т1орит1ун дагьабги цебе т1езабилаан библиотека. Рак1алда буго цебехун
щвараб г1арац библиотекаялъул чара гьеч1ел х1ажалъабазе х1алт1изабизе.
-Баркала
гара-ч1вариялъухъ.
-Дуеги баркала. Бокьун буго киналго культураялъул
х1алт1ухъабазда ва т1олабго районцоязда баркизе т1аде щолеб бугеб Ц1ияб
соналъул байрам.
Гьарула, киназего сахлъи, рохел, рак1алда ругел мурадал
т1урай.
Гара-ч1вари гьабуна Н. Г1алиевалъ.
| 
