Г1адатлъун лъугьахъе, исанаги 21 апрелалда Мах1ачхъалаялда «Гьудуллъиялъул рокъоб» т1обит1ана Хунзахъ районалъул г1олилазулгун интеллигенциялъул форум. Гьениб г1ахьаллъи гьабуна районалъул нухмалъиялъ, машгьурал жамг1иялгун политикиял х1аракатчаг1аз, г1олилазгун студентаз, районалъул цере рук1арал цо-цо нухмалъулез, бат1и-бат1иял жамг1иял г1уц1абазул вакилзабаз ва цогидазги. Цересел форумазулго г1адин исанаселъулги мурад бук1ана районалъул г1елму-лъаялдехун, спорталдехун ва жамг1ияб х1аракатчилъиялдехун гьет1и бугел г1олилал дандеги гьарун, гьезие шапакъатал кьун, районалъул т1алъиялъ гьел рехун тун гьеч1олъи бихьизаби.
Форум байбихьилалде цебе «Гьудуллъиялъул рукъалъул» фойеялда г1уц1ун бук1ана умумузул рук1а-рахъиналъул бицунеб рет1ел-куналъул, квен-т1ехалъул ва т1аг1ел-алаталъул выставка. Гьенирго рук1ана районалъул художник Г1амирхан Мух1амадовасул ва бат1и-бат1иял фотографаз рахъарал хундерил берцинаб т1абиг1аталъул сураталги.
Форум байбихьана к1удияб экраналдасан данделъаразда араб соналъ районалда т1обит1араб наиб Х1ажимурад гьавуралдаса 200 сон т1убаялда бан гьабураб юбилей бихьизабиялдасан. Тадбиралъул официалияб бут1а рагьана ва ахиралде щвезег1ан берцинго нухда бачана нилъер машгьурай ракьцояй, Дагъистаналъул халкъияй поэтесса Фазу Г1алиевалъул вас, «Лезгинка» кьурдул ансамблялъул генералияв директор, Россиялъул искусствалъул мустах1икъав х1аракатчи Жамбулат Мух1амадовас. Форумалъул г1ахьалчаг1азе саламги кьун к1алъазе вахъана районалъул бет1ер Саг1ид Юсупов.
-Дун ц1акъ вохарав вуго исанаги иргадулаб нухалда гьадинаб форум т1обит1изе рес щвеялдаса. Дун районалъул бет1ерлъун ккаралдаса ункъабилеб нухалда т1обит1улеб буго гьеб ва бихьулеб буго гьелъ лъик1аб х1асил кьолеб бук1инги,-ян байбихьана Саг1ид Камилевичас жиндирго к1алъай.
-Гьеб заманалда жаниб районалда г1уц1ана г1олилазул актив, ц1ик1к1ана муниципалиял х1алт1абазда г1олилазул къадар. Соналдаса сониде г1емерлъулел руго районалда ц1алул отличникал ва г1олилал спортсменал. Жакъа районалъулги республикаялъулги, х1атта т1олабго улкаялъулго бук1инесеб бараб буго г1ун бач1унеб г1елалда. Т1алъиялда гьеб ц1акъ лъик1 бич1ч1улеб буго ва г1олилазе нухал рагьиялъе, гьел церет1еялъе бажарараб х1алт1и гьабулебги буго. Жакъа районалда ралел ругел спортзалал, волейбол ва футбол х1алел площадкаби, школалгун ясли-ахал, гьеб кинабго буго нужее г1оло, нуж мекъаб нухде ккеч1ого рук1инелъун, г1олилазул жан-жигар бит1араб рахънибе буссинабизелъун, нужер талих1аб ва роц1араб бук1инеселъе г1оло гьабулеб х1алт1и. Жакъа кутакалда х1ажат руго махщел камилал г1олохъанал специалистал. Дихъе г1емер г1олилал рач1уна жал х1алт1уде росеян, амма гьезул чангиязда г1арза бит1ун хъвазецин лъалеб батуларо. Гьединлъидал, дица кидаго ц1алуде к1вар кьезе ах1ула г1олилал.
Лъай ккола нужехъа лъихъаниги нахъе босун бажарулареб хазина ва гьунар. Эбел-эменги, гьезул г1арацги, лъай-хъваялги кидаго гуро нужеда нахъа рук1унел, гьединлъидал мугъч1вай гьабизе ккола г1иц1го жиндирго лъай-г1акълуялдеги махщел-гьунаралдеги. Гьаб заманалъул г1олилав вук1ине ккола сундаго нахъг1унт1аравлъун, ч1еч1ого жиндаго т1ад х1алт1улев, ц1иябги лъалев басриябги к1очон теч1евлъун, жиндирго хасал пикраби ва ц1иял идеяби ругевлъун. Гьелдаго цадахъ к1очон тезе бегьуларо г1аданлъиялъул рахъги, г1олилазул чорхолъ бессун бук1ине ккола умумузул ях1-намус ва къох1ехьей. Нилъер буго г1емер машгьурал г1адамал рахъараб район, гьединлъидал мисал босизе чаг1иги нужее г1унги т1ок1 руго. Дун божула кинаб г1умрудул нухде кканиги нужеда нилъер умумузул тарих к1очонгут1иялда ва гьезул бах1арчияб ц1ар басра гьабунгут1иялда. Хьул буго ц1алунги рахъун, нилъерго район цебет1еялъе х1алт1изе нужерго росу-ракьалде нуж т1ад руссиниланги,-ян г1олилаздехун рак1 рагьараб к1алъай гьабуна районалъул нухмалъулес.
Г1олилазе пайдаял малъа-хъваял гьаруна Дагъистаналъул х1алт1и кьолезул союзалъул председатель Къадиев Г1умарица. «Дун кутакалда вохарав ва ч1ух1арав вуго гьадинаб тадбиралда г1ахьаллъи гьабизе щвеялдаса. Хьул буго г1олилазе пайдаяблъун лъугьинин гьаб форумилан. Жакъа республикаялда цебе ч1араб суаллъун ккола г1олилазе х1алт1и гьеч1олъи. Гьеб рахъалъ нижер союзалъ бажарараб х1алт1и гьабулеб буго. нижеца т1аса рищула махщел-гьунар бугел г1олилал ва х1аракат бахъула гьел х1алт1удалъун хьезаризе. Жакъа чара гьеч1ого х1ажат буго г1исинаб ва гьоркьохъеб предпринимательство цебет1езабизе. Гьелъ квербакъила бак1аздаго х1алт1улал бак1ал г1уц1изе ва г1олилал х1алт1и балагьун росаби тун къват1ире ине ккелароан»,-ян абуна гьес.
Г1ун бач1унеб г1ел сахаблъун бук1ине ккани спорталде к1вар кьезе кколин бицана республикаялъул Х1исабалъулаб палатаялъул председателасул заместитель, нилъер ракьцояв Хъазанби Хъазанбиевас. «Цересел соназде дандеккун занк1ун ц1ун буго жакъа зал. Гьелъги бицуна г1олилазе гьадинал тадбиразул интерес бук1ин ва гьел дагь-дагьккун районалъул жамг1иябгун политикияб г1умруялде гъорлъе лъугьунел рук1ин. Гьеб рохизе ккараб х1ужжа буго. Инсанасул цебет1еялъул г1орхъи бук1унаро. Цебет1олеб буго кинабго, техникаги г1елмуги жамг1иятги. Гьединго ч1ах1иял галабигун цебет1ун унеб буго спортги. Инсанасул г1умруялда бищунго къиматаб жавгьар ккола сахлъи. Сахлъи ц1унизе ва щула гьабизе байбихьизе ккола лъимерлъудасанго. Гьелъие аслияб квербакъулеб жолъун ккола спорт. Спорталъулгун гьудуллъи ккурав киданиги мекъи кколаро. Жакъа районалъул г1олилазе спорталда киналго нухал рагьарал руго, г1уц1улел руго гьелъие х1ажатал шарт1ал, камуларо гьезие кумек гьабулел сахаватчаг1иги. Нилъер районалъул спортсменазул руго лъик1ал х1асилалги. Гьединлъидал, дица киналго г1олилал ах1ула гьекъел-мехтел, хъалиман ц1ай, наркотикал х1алт1изариг1адал заралиял пишабаздаса рик1к1адги ч1ун спорталдегун сахаб г1умруялде руссине»,-ян абуна Хъазанби Исх1акъовичас.
Мах1ачхъалаялъул нухмалъиялъул рахъалдасан киназего саламги кьун байбихьана жиндирго к1алъай тахшагьаралъул мэрасул т1оцевесев заместитель Запир Алхасовас. «Жакъа гьеб тадбиралда г1ахьаллъи гьабулеб буго бат1и-бат1ияб ригьалъул, г1емерал жидедаса г1олилаз мисал босизе мустах1икъал г1адамаз. Гьел гурелги Хунзахъ район кидаго машгьураб бук1ана дунялалдаго ц1ар раг1арал, тарихалда к1удияб лъалк1 тарал г1адамаздалъун. Рак1 ч1ола гьединал мисалалги цере рук1аго, нужер г1олилаз мекъаб нухде гали бахъунгут1иялда. Росабалъ школаги лъуг1изабун Мах1ачхъалаялде ц1ализе рач1уна г1емерисел г1олилал. Гьезда лъазе ккола жидерго эбел-эмен, росу-ракь, ц1алараб школа басра гьабиларедухъ шагьаралъул г1умруялде гъорлъе лъугьинеги г1адамазда гьоркьор рук1а-рахъинеги. Абизе ккола гьеб рахъалъги цогидал районазул г1олилаз мисал босиледухъ куцан ругин хунздерил студенталилан. Дица нужее гьарула г1умрудул икъбал, щулияб сахлъи ва лъик1ал ишазулъ бит1ккей»,-ян лъуг1изабуна гьес жиндирго к1алъай.
Гьединго г1олилал ц1алудегун спорталде к1вар кьезеги маг1арул ях1-намус ц1унизеги ах1арал к1алъаял гьаруна х1алхьиялда вугев генерал-майор, республикаялъул ТОКСалъул нухмалъулев Г1умар Муртазалиевас, профессор Г1умарова Султанатица, тарихчи Мух1амад Г1аммаевас, республикаялъул МФЦялъул нухмалъулев Г1усман Хасбулатовас, цеве Дагъистаналъул г1олилазул ишазул рахъалъ министрлъун вук1арав, гьанже предпринимателазул ихтиярал ц1униялъул вакил Заур Къурбановас, РАНалъул член-корреспондент Мух1амадрасул Дибировас ва цогидазги.
Тадбир г1уц1арал районалъул нухмалъиялъе, учительзабазе ва эбел-инсуе районалъул г1олилазул ц1аралдасан баркалаги кьун к1алъазе яхъана ДГУялъул студентка, ц1алул отличница Г1умарова Аминат. Гьелъ раг1и кьуна жидеде бугеб божилъиги рит1ухъ гьабун, районалъул байрахъ борхатго кквезе х1аракат бахъилилан.
Балагьаразе к1удияб асар гьабуна Чингиз Айтматовасул «Материнское поле» абураб асаргун цее яхъарай Гьоц1алъ гьоркьохъеб школалъул ц1алдохъан Т1алх1атова Айизмеседоцаги.
Ахиралда Саг1ид Юсуповас ц1ар-ц1арккун киналгоги рехсон, баркала кьуна форум г1уц1изе квербакъаразе ва гьелда г1ахьаллъи гьабуразе. Хадуб г1адатлъун лъугьахъе шапакъатаздалъун к1одо гьаруна ц1алулъ ва спорталъулъ лъик1ал х1асилал рихьизарурал г1олилал. Баг1араб дипломалда магистратура лъуг1улел ругел студентазе кьуна планшетал, спортсменазе ва бат1и-бат1иял г1елмиял конкурсазда цересел бак1ал росарал студентазе кьуна г1арцулал сайгъатал.
Форумалъул официалияб бут1аялдаса хадуб Дагъистаналъул эстрадаялъул машгьурал ц1ваби Зайнаб Махаевалъ, Х1ажилав Х1ажилаевас, Расул Г1умаровас, Х1ава Газаховалъ ва «Г1акаро» ансамблялъ бихьизабуна г1ат1идаб программаялъул концертги.
|
